Reddingshond

Inleiding
Ben je in het bezit van een energieke Belgische Herder? Breng je graag je vrije tijd actief door in de buitenlucht? En zoek je een leuke uitdaging voor jezelf en je hond, waarin jullie je samen helemaal kunnen uitleven en waarbij je voluit kunt genieten van alle goede eigenschappen van je hond? Kijk dan eens bij een Reddingshondengroep bij jou in de buurt (of misschien wel iets verder)!

Algemeen
Reddingshonden worden opgeleid om in samenwerking met hun geleider vermiste personen te zoeken in de vlakte (bos, hei, weide e.d.), puin (na aardbevingen), sneeuw en water. De meeste reddingshondengroepen in Nederland richten zich vooral op speuren, vlakterevieren en puinzoeken. De opleiding voor lawinehond vindt plaats in landen waar ’s winters veel sneeuw ligt, zoals Oostenrijk en Zwitserland. Voor het zoeken van vermiste personen in water zijn specifieke kennis en bijzondere faciliteiten (boot, duikers e.d.) nodig zodat dit slechts door enkele, meer op inzet gerichte groepen wordt getraind.

Organisaties in Nederland
In Nederland zijn verschillende organisaties actief op het gebied van reddingshonden opleiding, waaronder de Nederlandse Reddingshonden Bond (NRHB).

De NRHB is een overkoepelende organisatie voor reddingshondengroepen in Nederland en werd in 1996 opgericht. De NRHB is erkend door de Raad van Beheer op Kynologisch Gebied in Nederland (RvB) en aangesloten bij de Internationale Reddingshonden organisatie (IRO). De NRHB heeft ten doel het opleiden en examineren van reddingshonden binnen de lidverenigingen te stimuleren en zowel de reddingshondensport als de inzet van reddingshonden bij calamiteiten in alle facetten te ondersteunen. Bij de NRHB zijn ongeveer 15 reddingshondengroepen aangesloten, verspreid over heel Nederland. Voor meer informatie: www.nrhb.nl

Daarnaast is er binnen Nederland nog een aantal reddingshondengroepen actief, al dan niet aangesloten bij de IRO, KNPV en/of de Stichting Inzet Reddingshond Nederland (SIN), dat zich bezig houdt met de opleiding en inzet van reddingshonden. Ga voor meer informatie naar onderstaande links:
www.recuedogs.nl (SIN, Delta, Internationale Reddingshondengroep, RHWZeeland, SRLimburg)
www.zoekhonden.com (Signi’s zoekhonden)
www.srcn.nl ( stichting Search and Rescuedog Centre Netherlands)
www.reddingshonden.com (Veterinair Reddingshonden Team)
www.reddingshond.nl (RHG Noord Oost Nederland)
www.rhh-info.nl (Reddingshonden Hulpdienst Holland)

Eisen voor reddingshonden
Bij het trainen van een reddingshond wordt voornamelijk gebruik gemaakt van de natuurlijke aanleg en driften van de hond, die met spel en motivatie verder worden uitgebouwd en omgericht voor het uiteindelijk doel. Hierdoor is de reddingshondentraining een uitdaging voor een ieder die op een vrolijke en diervriendelijke manier met zijn hond wil werken, ongeacht of dit voor sport of voor daadwerkelijke inzet gebeurt. De specifieke eisen, die aan een reddingshond worden gesteld, maken de Belgische Herder bij uitstek geschikt voor deze sport:

  • Goede fysieke en psychische conditie
  • Loopvermogen en behendigheid
  • Buitdrift
  • Balans tussen gerichtheid op samenwerken met de geleider en zelfstandigheid
  • Goed reukvermogen
  • Sociaal gedrag
  • Schotvastheid

Programma
Binnen de NRHB worden de examens afgelegd volgens het IPO-R reglement (Internationale Prüfungs Ordnung für Rettungshunde), dat zowel door de IRO als de FCI is erkend. De keurmeesters worden benoemd door de Commissie Werkhonden van de RvB.
In Nederland worden de volgende disciplines geëxamineerd:

  • Vlakterevieren
  • Puinzoeken
  • Speuren

Hierin worden 3 niveaus onderscheiden:

  • Geschiktheid (facultatief)
  • A
  • B

Op elk niveau worden de volgende afdelingen geëxamineerd:

  • Afdeling A: zoeken
  • Afdeling B: gehoorzaamheid (bij de geschiktheid gecombineerd met afdeling C)
  • Afdeling C: hindernissen

Vlakterevieren

OmschrijvingGeschiktheidAB
Terrein100 x 50 meter100 x 200 meter100 x 300 meter
Aantal vermiste personen123 – 4 of 5 – 6
Tijd10 min.15 min.20 min. of 30 min.

De hond kan het vinden van een gevonden persoon aan de geleider duidelijk maken door blaffen, bringselen of leegverwijzen.

  • Blaffen
    Indien de hond blaft, moet hij binnen een straal van 2 meter van het slachtoffer blijven en aanhoudend blaffen tot de geleider bij hem is.
  • Bringselen
    Bij het bringselen heeft de hond een lederen kokertje (het bringsel) aan zijn halsband. De hond neemt het bringsel in zijn bek als hij een persoon heeft gevonden en brengt dit bij de geleider. Vervolgens keert de hond via de kortste weg terug naar de gevonden persoon en brengt daarmee de geleider ook bij het slachtoffer.
  • Leegverwijzen
    Een hond die leeg verwijst, maakt door zijn gedrag aan de geleider duidelijk dat hij iets heeft gevonden. Door heen en weer te lopen tussen slachtoffer en geleider brengt hij de geleider bij het slachtoffer.

Puinzoeken

OmschrijvingGeschiktheidAB
Terrein400-600 m2600-800 m2800-1200 m2
Aantal vermiste personen123 – 4 of 5 – 6
Tijd15 min.15 min.30 min. of 40 min.

Tijdens het puinzoeken zoekt de hond een gebied af met puin en/of gebouwen. Ook hier kan het vinden van vermiste personen worden aangegeven door blaffen, bringselen of leegverwijzen.

Speuren

OmschrijvingGeschiktheidAB
Lengte spoor600 pas1000 pas2000 pas
Leeftijd spoor30 min.90 min.180 min.
SpoorleggerGeleiderVreemdeVreemde
Voorwerpen357
Hoeken2 (recht)5 (recht)7 (min. 2 scherp) + halve cirkel
StartPiketLijn 20 mVak 20 x 20 m
Eindmarkering3e voorwerpPersoonPersoon

Omdat bij de geschiktheid speuren geen vermiste persoon wordt gevonden, moet de hond een verwijzing laten zien (blaffen, bringselen, leegverwijzen) op een persoon die op een afstand van carca 30 meter ligt of zit.
Het vinden van de voorwerpen kan de hond melden door:

  • Verwijzen (liggen, zitten, staan bij het voorwerp)
  • Opnemen (staan, zitten of brengen)

Gehoorzaamheid
De oefeningen zijn voor alle genoemde disciplines en op A- en B-niveau gelijk:

  • Onaangelijnd volgen (wendingen, tempowisselingen, door een groep bewegende personen waarvan er één een hond meevoert)
  • Zitten met ophalen
  • Liggen met voorroepen
  • Staan met voorroepen
  • Apporteren van een gebruiksvoorwerp over de grond
  • Kruipen
  • Vooruitsturen met afleggen
  • Afliggen met afleiding (schot en (motor)lawaai)

Hindernissen
Ook hier zijn de oefeningen voor alle genoemde disciplines en op A- en B-niveau gelijk. Bij deze oefeningen moet de hond zich gehoorzaam en zeker te tonen:

  • Bewegende vatenbrug
  • Wip
  • Horizontale ladder
  • Breedtesprong
  • Tunnel
  • Onaangenaam materiaal
  • Dirigeren
  • Dragen

Geschiktheid
Voordat een hond deelneemt aan een A of B examen kan hij eerst een geschiktheidsexamen doen in de desbetreffende discipline.
Naast het zoekwerk wordt ook gehoorzaamheid getest in een combinatie van oefeningen uit het A- en B-programma:

  • Aangelijnd volgen (verkort met 1x links, 1x rechts, 1x keertwending)
  • Onaangelijnd volgen (idem)
  • Onaangenaam materiaal
  • Volgen door een groep bewegende personen (zonder hond)
  • Vrijgeven en voorroepen
  • Lopen over 3 verschillende hindernissen
  • Vaste vatenbrug
  • Dragen
  • Afliggen met afleiding (schot en (motor)lawaai)

Selectiewedstrijden en Wereldkampioenschap
De NRHB organiseert jaarlijks de Bondstrofee waarin honden op B-niveau binnen alle disciplines kunnen strijden om de beker. Dit evenement is vergelijkbaar met een Nederlands kampioenschap.Jaarlijks organiseert de IRO een Wereldkampioenschap voor Reddingshonden. Bij de IRO aangesloten verenigingen kunnen 8 deelnemers afvaardigen, waarvan er maximaal 4 in één discipline ingeschreven kunnen worden.
Om honden te selecteren voor deelname aan het WK organiseert de NRHB naast de Bondstrofee nog een aantal andere wedstrijden om deelnemers voor het WK te selecteren.

Belgische Herders binnen het reddingshondenwerk
De Belgen doen het goed in het reddingshondenwerk, zowel nationaal als internationaal.

In de verschillende Nederlandse verenigingen zijn nog veel meer Belgische Herders (al dan niet met stamboom) actief. Door hun natuurlijke werkdrift, snelheid en uithoudingsvermogen blijken zij vrijwel zonder uitzondering heel geschikt voor de training tot reddingshondenwerk, waarbij zowel geleider als hond heel veel plezier beleven
Ook internationaal heeft men de Belgische Herder ontdekt en zijn veel Belgen met succes actief in het reddingshondenwerk. Vooral in Frankrijk en Zwitserland gebruiken ook leger en brandweer de Belgische Herder voor het reddingshondenwerk.