Heupdysplasie
Heupdysplasie is een door erfelijke factoren en uitwendige invloeden bepaalde ontwikkelingsstoornis van de heupgewrichten. Sommige honden ondervinden hiervan ernstige hinder. Er zijn echter ook honden met meer of minder ernstige misvormingen van de heupgewrichtstaten, die daarvan geen last lijken te hebben. De beoordeling van het gangwerk van deze honden geeft onvoldoende informatie over de toestand van de heupgewrichten. Meer informatie hierover kan worden verkregen met behulp van röntgenfoto’s.
Het Beoordelingspanel
Eén van de taken van het HD-panel van de Raad van Beheer, afdeling Gezondheid, Gedrag en Welzijn (GGW), is de beoordeling van röntgenfoto’s van de heupgewrichten van honden. De röntgenfoto’s, de zogenaamde HD-foto’s kunnen in principe door iedere praktiserende dierenarts die een overeenkomst met GGW, heeft gesloten worden gemaakt. HD-foto’s worden gezamenlijk beoordeeld door een in samenstelling wisselend panel van drie deskundige beoordelaars. Een zo objectief mogelijke beoordeling van de foto’s die voor de HD-bestrijding onontbeerlijk is, wordt daarmee zo goed mogelijk gewaarborgd. De beoordeling van HD-foto’s heeft ten doel informatie te verschaffen aan fokkers en rasverenigingen die gegevens over heupdysplasie in hun selectieprogramma willen gebruiken. Röntgenfoto’s die bij GGW binnenkomen worden in de daaropvolgende week, beoordeeld. Nadat de beoordelingskosten door GGW zijn ontvangen, wordt de uitslag verzonden, tenzij de foto’s niet aan de technische eisen voldoen.
HD-foto’s
Voor een goede beoordeling van de heupgewrichten zijn twee röntgenfoto’s van de hond in rugligging nodig: één opname met gestrekte achterbenen (positie I). Terwille van de betrouwbaarheid van de beoordeling worden er hoge eisen gesteld aan de kwaliteit en de documentatie (identificatie) van deze röntgenfoto’s. Wanneer niet aan deze eisen is voldaan, krijgt de dierenarts die de röntgenfoto’s heeft gemaakt, daarvan bericht met een aantekening over hetgeen eraan mankeert met een verzoek om nieuwe röntgenfoto’s te maken. Een dergelijk verzoek wordt direct na de beoordeling van de röntgenfoto’s verzonden en is dus uiterlijk twee weken na ontvangst van de foto’s bij de dierenarts. Deze moet dan contact opnemen met de eigenaar van de hond om een afspraak te maken voor het maken van nieuwe HD-foto’s. Het beoordelen van deze nieuwe foto’s wordt niet opnieuw in rekening gebracht.
Er bestaan verschillende gradaties in de beoordeling
- HD A (1,2) = negatief (dit staat gelijk aan de uitslag HD- die tot 1 mei 2002 werd vermeld).
–> De hond is röntgenologisch vrij van heupdysplasie, wat echter niet betekent dat de hond geen “drager” van de afwijking kan zijn. - HD B (1,2) = overgangsvorm (dit staat gelijk aan de uitslag HD Tc die tot 1 mei 2002 werd vermeld).
–> Op de röntgenfoto’s zijn geringe veranderingen gevonden, waaraan in het kader van de fokkerij geen directe betekenis kan worden toegekend. - D C (1,2) = licht positief (dit staat gelijk aan de uitslag HD +/- die tot 1 mei 2002 werd vermeld).
–> Bij de hond zijn duidelijke veranderingen gevonden, passend in het ziektebeeld van HD. - HD D (1,2) = positief (dit staat gelijk aan de uitslag HD + die tot 1 mei 2002 werd vermeld).
–> Bij de hond zijn duidelijke veranderingen gevonden, passend in het ziektebeeld van HD. - HD E (1,2) = positief in optima forma (dit staat gelijk aan de uitslag HD ++ die tot 1 mei 2002 werd vermeld).|
–> De heupgewrichten zijn ernstig misvormd.
De Norbergwaarde
Van beide heupkoppen (1) wordt het middelpunt bepaald en deze middelpunten worden verbonden door een lijn. In beide heupgewrichten wordt vanuit dit middelpunt een lijn langs de voorste rand van de heupkom (2) getrokken. De hoek (3) die beide lijnen in het middelpunt van de heupkop met elkaar maken, minus 90, geeft de Norbergwaarde van het betreffende heupgewricht. De Norbergwaarden van linker en rechter gewricht bij elkaar opgeteld geeft de “som Norbergwaarden”, die op het rapport vermeld is.